19 lut Zasiedzenie a zachowek
Zachowek to kwota pieniężna, która może przysługiwać spadkobiercom ustawowym, jeśli zostaną oni pominięci w testamencie spadkodawcy. Z kolei zasiedzenie pozwala na zdobycie praw własności nieruchomości w określonych warunkach. W jaki sposób łączą się te dwa pojęcia? Czy zasiedzenie nieruchomości wchodzącej w skład spadku wpływa w jakiś sposób na zachowek? Wyjaśniamy.
Na czym polega zasiedzenie?
Do zasiedzenia może dojść, gdy ktoś faktycznie posiada nieruchomość i zachowuje się tak, jak gdyby był jej właścicielem, choć nim formalnie nie jest, to znaczy:
- opłaca rachunki związane z jej utrzymaniem (w tym podatek od nieruchomości),
- korzysta z nieruchomości i pobiera z niej pożytki (np. mieszka w domu, uprawia ziemię rolną itd.),
- nie ma żadnej umowy zawartej z formalnym właścicielem nieruchomości.
Zasiedzenie ma za zadanie sprawić, by stan prawny odpowiadała stanowi faktycznemu. Jeśli więc istnieją trudności z ustaleniem prawowitego właściciela danej nieruchomości lub przez dziesiątki lat nie ma z nim kontaktu, jej faktyczny użytkownik może zostać wpisany do księgi wieczystej jako właściciel. Może to nastąpić po 20 latach w przypadku posiadacza w dobrej wierze (w skrócie: osoby, która jest przekonana, że nieruchomość należy do niej) i 30 latach w przypadku posiadacza w złej wierze (osoby, która korzysta z nieruchomości, mimo że wie, iż nie jest jej właścicielem).
Zasiedzenie może być dziedziczne. Jeśli więc spadkobierca (ustawowy lub testamentowy) przejmuje czynne posiadanie samoistne nieruchomości w miejsce spadkodawcy, może doliczyć okres jego posiadania do swojego i wystąpić o zasiedzenie, jeśli upłynął określony czas (20 lat przy zasiedzeniu w dobrej wierze i 30 przy złej).
Zasiedzenie a zachowek
Zachowek przysługuje ustawowym spadkobiercom, którzy zostali pominięci w testamencie. Mogą się oni ubiegać o tego rodzaju świadczenie od faktycznych spadkobierców majątku. Zgodnie z zapisami kodeksu cywilnego osobom uprawnionym do zachowku należy się kwota pieniężna w wysokości połowy udziału spadkowego, który by im przypadł w przypadku dziedziczenia ustawowego (lub też dwóch trzecich, jeśli owe osoby nie mają ukończonych 18 lat lub są niezdolne do pracy).
Jeśli częścią spadku jest jednak nieruchomość będąca w czynnym posiadaniu samoistnym jednego ze spadkobierców i upłynie odpowiednia ilość czasu, może on wystąpić o zasiedzenie, a zachowek dla pozostałych spadkobierców zostanie obniżony. Dana nieruchomość będzie bowiem wówczas wyłączona ze spadku.
Zapraszamy do zapoznania się z pozostałymi naszymi usługami w zakresie: prawo spadkowe, zniesienie wspólności majątkowej, podział majątku, odszkodowania.
Jeśli potrzebujesz fachowej pomocy proponuję spotkanie w Kancelarii, po wcześniejszym umówieniu się telefonicznym pod nr tel 664-002-412.
Adwokat Eliza Dąbrowska